برتراند راسلانسان، از زمانی که جوامع متمدن وجود داشته، با مسائلی از دو گونه‌ی متفاوت روبه‌رو بوده است. در یک سو مسئله‌ی چیره شدن بر نیروهای طبیعی، کسب دانش و مهارت لازم برای تولید ابزارها و سلاح‌ها، و تشویق طبیعت به تولید حیوانات و جانورانِ سودمند وجود داشته است. به این مسئله در دنیای مدرن با علم و تکنیک علمی پرداخته میشود، و تجربه نشان داده است که برای حلّ شایسته‌ی آن لازم است تعداد زیادی متخصص در حوزه‌های نسبتاً کوچک تربیت شوند.امّا مسئله‌ی دیگری نیز وجود دارد، که کمتر دقیق است و بعضی‌ها به‌اشتباه آن را بی‌اهمیت می‌دانند – منظورم این مسئله است که بهترین شیوه برای بهره جستن از کنترلی که بر نیروهای طبیعت داریم چیست. این شامل موضوعاتی حیاتی همچون دموکراسی در برابر دیکتاتوری، سرمایه‌داری در برابر سوسیالیسم، حکومت بین‌المللی در برابر آنارشی بین‌المللی، تفکر و گمانه‌زنی آزاد در برابر تعصبات تمامیت‌خواهانه میشود. درباره‌ی این موضوعاتْ آزمایشگاه نمی‌تواند کمک بزرگی کند. گونه‌ای دانش که در حل چنین مسائلی بیشترین کمک را می‌کند مطالعه‌‌ی گسترده‌ی زندگی انسان، در گذشته و نیز در زمان حاضر، و درک عمیق چشمه‌های رنج یا خشنودیْ آنگونه که در تاریخ پدیدار می‌شوند است. فهمیده خواهد شد که افزایش مهارت، به خودی خود، هیچ افزایشی را در شادمانی یا خوشبختی انسان تضمین نکرده است. هنگامی که انسان‌ها برای نخستین بار کشت و زرع کردن در خاک را آموختند، از دانش‌شان برای برپاساختن آیین ستم‌گرانه‌ی قربانی کردن انسان استفاده کردند. انسان‌هایی که برای اولین بار اسب را رام ساختند آن را برای به‌غارت کشیدن و برده ساختن جمعیت‌های صلح‌دوست به‌کار گرفتند. هنگامی که، در کودکیِ انقلاب صنعتی، انسان‌ها شیوه‌ی ساختن کالاهای کتانی با ماشین‌آلات را کشف کردند نتایج وحشتناک بود: جنبش جفرسون برای آزادسازی بردگان در آمریکا، که در آستانه‌ی موفقیت بود، ناکام ماند؛ کار کودکان در بریتانیا تا ستم‌گری هولناکی افزایش یافت؛ و امپریالیسم بی‌رحم در آفریقا با این امید که سیاه‌پوستان را می‌توان ترغیب به پوشاندن خود با کالاهای کتانی کرد انگیزه یافت. در زمان حاضر ترکیبی از نبوغ علمی و مهارت تکنیکی به تولید بمب اتمی منجر شده است، ولی حال که آن را تولید کرده‌ایم همگی وحشت‌زده هستیم، و نمی‌دانیم با آن چه کنیم. این نمونه‌ها، از دوره‌های تاریخی بسیار متفاوت، نشان می‌دهند که چیزی بیش از مهارت مورد نیاز است، چیزی که شاید بتوان آن را «خردمندی» نامید. این چیزی است که اگر آموختنی باشد، باید آن را به‌وسیله‌ی مطالعاتی غیر از مطالعاتی که برای تکنیک علمی لازم است یاد گرفت. و چیزی است که اکنون بیش از هر زمانی در گذشته به آن نیاز داریم، زیرا رشد سریع تکنیکْ عادات قدیمی تفکر و عمل را بیش از هر زمانی در گذشته نابسنده ساخته است.دریافت ترجمه‌ی کامل در قالب PDF
اشتراک گذاری در تلگرام
تبلیغات
درباره این سایت